Zapalenie zatok jest wyjątkowo dokuczliwym problemem zdrowotnym. Towarzyszący mu katar, zatkany nos oraz ból głowy, zwykle nasilający się przy pochylaniu, utrudniają codzienne wykonywanie obowiązków i są przyczyną złego samopoczucia. Tymczasem statystyki pokazują, że każdego roku dolegliwość ta dotyka co dziesiątą osobę. Choroba jest powszechna wśród dorosłych, chociaż nie omija też dzieci. Nieleczona, może z kolei prowadzić do przejścia w fazę przewlekłą i poważnych konsekwencji zdrowotnych, w tym zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. Jak objawia się zapalenie zatok? Co jest jego przyczyną i jak leczyć dolegliwość?
Zatoki – czym są i jaka jest ich rola w organizmie?
Aby zrozumieć, jakim schorzeniem jest zapalenie zatok, warto uświadomić sobie, czym tak naprawdę są zatoki przynosowe. To nic innego, jak puste przestrzenie połączone z jamą nosową i stanowiące ważny element układu oddechowego. Wyróżnia się zatoki czołowe, szczękowe, sitowe oraz klinowe. Ich zadaniem jest przede wszystkim ogrzewanie, oczyszczanie i filtrowanie powietrza, dostającego się przez nozdrza do dolnych dróg oddechowych. Szacuje się, że każdego dnia przez zatoki przechodzi nawet 10 tysięcy litrów powietrza. Z tego względu stan zapalny i towarzyszący mu dyskomfort może przyczynić się do osłabienia organizmu i uczucia ogólnego rozbicia.
Przyczyny powstawania zapalenia zatok
Jakie czynniki wywołują zapalenie zatok? Najczęściej są za to odpowiedzialne bakterie oraz wirusy. Rzadziej przyczyną stanów zapalnych są infekcje wywoływane przez grzyby oraz alergie. Występowaniu procesu chorobowego sprzyjają ponadto niektóre czynniki fizjologiczne, jak chociażby skrzywienie przegrody nosowej, urazy mechaniczne, a nawet próchnica. Zapalenie zatok mogą potęgować także niektóre czynniki zewnętrzne, takie jak: suche powietrze w pomieszczeniach, klimatyzacja czy znaczne wahania temperatury. W efekcie dochodzi do obrzęku błony śluzowej nosa. Wydzielina zalegająca w zatokach nie może znaleźć ujścia, staje się gęstsza, co z kolei powoduje namnażanie się drobnoustrojów, prowadzących do wystąpienia stanu zapalnego śluzówki.
Objawy zapalenia zatok – co powinno zaniepokoić?
Pierwszym objawem zapalenia zatok jest żółta lub zielona wydzielina z nosa, która w wyniku przekrwienia błony śluzowej może być zabarwiona krwią. Chorobie towarzyszy ponadto silny ból głowy i twarzy, zwłaszcza u nasady nosa. Dolegliwość nasila się podczas pochylania głowy do przodu. W wielu przypadkach zapaleniu zatok towarzyszą zaburzenia węchu. W przypadku zainfekowania zatok szczękowych, dodatkowo pojawia się ból zębów. Dolegliwościom towarzyszy często podwyższona temperatura ciała, osłabienie i zmęczenie.
Zapalenie zatok – leczenie farmakologiczne
Zapalenie zatok może przybierać formę ostrą lub przewlekłą. W przypadku pierwszej dolegliwości ustępują po około 10 dniach. Przy przewlekłym zapaleniu zatok objawy sukcesywnie powracają, chociaż warto pamiętać, że nie są tak dokuczliwe, jak podczas ostrego stanu zapalnego. Jak leczyć zatoki? Wdrożenie konkretnej formy leczenia zależy od czynnika, który wywołuje dolegliwości. Zwykle są to bakterie, więc chory otrzymuje od lekarza antybiotyk oraz preparaty osłonowe pozwalające odbudować mikroflorę układu pokarmowego. Wspomagająco można także stosować preparaty rozrzedzające wydzielinę i ułatwiające oczyszczanie nosa. W ten sposób zapobiegają spływaniu jej do gardła i przyczyniania się do powstawania infekcji w jego obrębie. Doraźnie można też stosować leki przeciwbólowe oraz przeciwzapalne dostępne bez recepty. W przypadku dokuczliwego obrzęku powodującego uczucie zatkanego nosa, można postawić na krople obkurczające śluzówkę i ułatwiające oddychanie. Należy jednak pamiętać, że niewskazane jest sięganie po antybiotyki, jeśli zapalenie zatok ma podłoże wirusowe lub alergiczne, ponieważ może prowadzić to do osłabienia organizmu i nasilenia objawów choroby.
Domowe sposoby na zapalenie zatok – nie tylko inhalacje
W leczeniu zapalenia zatok można stosować wspomagająco metody niefarmakologiczne. Do najpopularniejszych domowych sposobów radzenia sobie z dolegliwościami zalicza się inhalacje. Ich zaletą jest to, że nie wymagają specjalistycznego sprzętu ani trudnodostępnych specyfików. Jak wykonać inhalacje? Wystarczy do miski z gorącą wodą wlać kilka kropel olejku z eukaliptusa, mięty, drzewa herbacianego, szałwii czy majeranku. Następnie należy pochylić głowę nad parującą wodą i narzucić na nią ręcznik. Podczas inhalacji zaleca się wdychanie powietrza nosem i wypuszczanie ustami przez około 10 minut. Aby kuracja przyniosła zadowalające efekty, warto powtarzać ją dwa razy dziennie, aż do chwili ustąpienia objawów choroby. Olejki używane do inhalacji powinny być całkowicie naturalne. Alternatywą lub dopełnieniem inhalacji mogą być ciepłe okłady przykładane na czoło, które redukują dolegliwości bólowe. W ostatnich latach dużą popularnością cieszy się płukanie zatok solą fizjologiczną. Można je wykonywać za pomocą specjalnego, prostego w użyciu irygatora. To doskonały sposób na pozbycie się zalegającej w zatokach wydzieliny, stanowiącej idealne środowisko dla rozwoju bakterii. Podczas zapalenia zatok ważne jest odpowiednie nawodnienie organizmu. Należy też nawilżać powietrze w domu. Podczas choroby warto unikać niskich temperatur, a po jej ustąpieniu dbać o to, aby nie eksponować głowy i czoła na zimno. Specjaliści zalecają ponadto odpoczynek oraz suplementację wspomagającą system odpornościowy.
Zapalenie zatok to schorzenie, które potrafi uprzykrzyć życie. Nieleczone, prowadzi do szeregu poważnych powikłań. I chociaż stany zapalne zatok powstają zwykle w okresie jesienno-zimowym, tak naprawdę mogą przytrafić się o każdej porze roku. Szybkie podjęcie działania i zastosowanie odpowiedniej kuracji – naturalnej lub farmakologicznej, najczęściej pozwala zlikwidować problem już po kilku dniach i umożliwia powrót do dobrej formy.
| Promedyczny – sklep medyczny i rehabilitacyjny Artykuł opracowany przy współpracy z promedyczny.pl – sprzęt medyczny i rehabilitacyjny. |